Πέντε σημαντικά ζητήματα περί αξιοποίησης των κενών ακινήτων

28 Σεπτεμβρίου 2024, 00:00

Μοιραστείτε το:

Σήμερα το στεγαστικό ζήτημα έχει άμεση σχέση με τα κενά ακίνητα, ειδικά αυτά με χρήση κατοικίας. Όμως το ζήτημα όμως της στέγης και της αξιοποίησης, ενεργοποίησης των κενών ακινήτων είναι σύνθετο και απαιτεί ολοκληρωμένη λύση. 

Ορισμένα σημαντικά ζητήματα σχετικά με μια τέτοια μαζική λύση για τα κενά ακίνητα, είναι τα κάτωθι:

1. Ο ακριβής εντοπισμός, γεωγραφία και χαρακτηριστικά των κενών ακινήτων από την πολιτεία. Σήμερα έχουν ανακοινωθεί από πηγές της πολιτείας ότι φτάνουν τα 700 χιλιάδες. Πως προέκυψε ο αριθμός αυτός; Πόσα από αυτά έχουν χρήση κατοικία, γραφεία, καταστήματα, λοιπές χρήσεις ή γή; σε ποιες περιοχές βρίσκονται; τι μεγέθους είναι; είναι ιδιοκτησίας σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, σε φορείς δημοσίου, τράπεζες, funds, κλπ.; Για ποιο λόγο είναι κενά και πόσα είναι μεγάλης παλαιότητας κατασκευής και απαιτούν άμεση επένδυση ανακαίνισης; Πόσα είναι κενά αλλά και ηλεκτροδοτούμενα; Ποια είναι σε καλύτερη ετοιμότητα για άμεση αξιοποίηση; Πόσα έχουν ιδιοκτησιακά ζητήματα άλυτα όπως κληρονομίες, εξ’ αδιαίρετου ιδιοκτησία, κλπ. Είναι κεντρικά ερωτήματα και απαιτούνται τα πραγματικά στοιχεία ώστε να μπορέσει να σχεδιαστεί και υλοποιηθεί μια ρεαλιστική πολιτική αξιοποίησης τους.
   
   
2. Απαιτούνται σημαντικά κίνητρα που θα απαντήσουν στις αιτίες που παραμένουν κενά τα ανωτέρω ακίνητα όπως η μείωση της φορολογίας, η επιδότηση για την ανακαίνιση και αναβάθμιση τους, η ενίσχυση των ιδιοκτητών στην επένδυση ανακαίνισης τους, τα ορθά κίνητρα για μετατόπιση κατοικιών από βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση, κλπ. Για παράδειγμα η εξαίρεση στο νέο πλαίσιο της χρυσής βίζα για πώληση στα 250 χιλ. ευρώ επαγγελματικών ακινήτων με αλλαγή χρήσης σε κατοικία θα οδηγήσει στην αξιοποίηση τέτοιων κενών ακινήτων. Ενώ θετικά είναι τα πρόσφατα κίνητρα της απαλλαγής φόρου και της επιδότησης για κενά ακίνητα που θα μισθωθούν, αλλά μόνο των ιδιοκτητών φυσικών προσώπων και μέχρι 100-120τμ. Απαιτείται μαζική λύση και ένα πλαίσιο γενναίων κινήτρων για την αξιοποίηση των κενών ακινήτων. Μην ξεχνάμε ότι είμαστε στη χώρα που υπάρχουν σήμερα 45 φόροι και τέλη σε όλη την φάση ζωής ενός ακινήτου!
   
   
3. Η άμεση αξιοποίηση των χιλιάδων κενών ακινήτων του Δημοσίου με σκοπό την κοινωνική κατοικία. Η αξιοποίηση δεκάδων οικοπέδων τυο δημοσίου προς αντιπαροχή που δρομολογείται είναι μια αρχή αλλά απαιτεί χρόνο και πολλές διαδικασίες. Υπάρχουν έτοιμα ακίνητα που ανήκουν στο Δημόσιο που μπορούν σύντομα να αναβαθμιστούν και να βγουν για κοινωνική κατοικία ευάλωτων ομάδων. Επίσης μια σχετική πρόταση είναι η αξιοποίηση των δεκάδων ακινήτων που δεν έχουν δηλωθεί οριστικά στο κτηματολόγιο, λεγόμενων αγνώστου ιδιοκτήτη, ως κοινωνική στέγη, μέσω των Δήμων, με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και προδιαγραφές. Επί δεκαετίες η δημόσια περιουσία δεν αξιοποιείται καθόλου ή ελάχιστα. Είναι ένα διαρκές σκάνδαλο και άμεσα πρέπει να γίνει η μεταρρύθμιση δημιουργία μηχανισμού μαζικής αξιοποίησης δημοσίων ακινήτων και όχι η υλοποίηση 6-7 μεγάλων έργων μόνο.
   
   
4. Ο γενικός περιορισμός του κόστους λειτουργίας, ενέργειας, ανακαίνισης και ανέγερσης των ακινήτων, κατοικιών και επαγγελματικών. Είναι μια πολιτική που εάν πετύχει μια σταθερή ολοκληρωμένη πολιτική μείωσης, τότε θα είναι βιώσιμη η καθημερινή λειτουργία των ακινήτων όπως η πτώση του ενεργειακού κόστους, του ηλεκτρισμού, του κόστους κατασκευής-ανακαίνισης και η πτώση του εξαιρετικά υψηλού γενικού κόστους στέγης και λειτουργίας για τους εκατ. ιδιοκτήτες ή μισθωτές τους. Για αυτό απαιτείται περιορισμός και των φόρων και τελών των ακινήτων. Σήμερα ο λογαριασμός ρεύματος είναι μόνο κατά 50% κόστος ρεύματος. Είναι ένα σημαντικό ζήτημα επίσης για την αξιοποίησης των κενών ακινήτων.
   
   
5. Να δημιουργηθεί ένα απλό, λογικό και καλύτερο πλαίσιο προστασίας των χιλιάδων ιδιοκτητών σχετικά με τους κακοπληρωτές μισθωτές, την προστασία και ανάδειξη των συνεπών μισθωτών και την αντιμετώπιση του μεγάλου ρίσκου μη αποπληρωμής των ενοικίων. Η ανασφάλεια πληρωμής του ενοικίου μαζί και η σωστή χρήση του ακινήτου είναι ένας λόγος που αρκετά ακίνητα παραμένουν κενά.
   

Ο χρόνος έχει παρέλθει καθώς τα κενά ακίνητα και η αξιοποίηση τους είναι το κλειδί για την λύση του στεγαστικού και η άνοδος της προσφοράς στην αγορά ακινήτων άρα και η εξισορρόπηση του επιπέδου τιμών. Βελτιώσεις έχουν γίνει και ορισμένα θετικά κίνητρα. Όμως το ζήτημα είναι φλέγον, απαιτεί σωστή αποτύπωση με πραγματικά στοιχεία και μια ολοκληρωμένη στοχευμένη πολιτική κινήτρων μαζικής επριρροής. Απαιτείται βούληση της κυβέρνησης και της πολιτείας γιατί το ζήτημα αφορά εκατ. συμπολίτες μας, την ανθεκτικότητα της κοινωνίας και την βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας. Οι λύσεις υπάρχουν και είναι δύσκολες αλλά εφικτές.